मेचीनगर, १९ भदौ । डिभिजन वन कार्यालय झापाका प्रमुख (डिएफओ) मेघराज राईले मेचीनगरलाई प्लास्टिक मुक्त क्षेत्र बनाउन सके दुना–टपरीको बजारीकरण गर्न सहज हुने बताएका छन् ।
आज डिभिजन वन कार्यालय झापाले सामुदायिक वन महासंघ मेचीनगर मार्फत मेचीनगर–९ स्थित माथिल्लो मागुरमाडी सामुदायिक वन उपभोक्ता समूह विट नम्बर २ लाई दुना–टपरी बनाउने मेसिन हस्तान्तरण कार्यक्रममा डिएफओ राईले यस्तो कुरा बताएका हुन् ।
उनका अनुसार जंगलमा खेरा गएका सालका पातहरु संकलन गरेर दुना–टपरी बनाउन सकिनेछ । त्यसका लागि ५ लाख रुपैयाँ पर्ने उक्त मेसिन सामुदायिक वन महासंघ मेचीनगर मार्फत मागुरमाडी वन समूहलाई हस्तान्तरण गरिएको छ ।
‘नगरलाई प्लास्टिक मुक्त क्षेत्र बनाउन सके दुना–टपरीको बजारीकरण गर्न सहज हुन्थ्यो’ डिएफओ राईले भने–‘हाटबजार, पास्नी, वनभोज लगायतका कार्यक्रममा यसको प्रयोग हुन्थ्यो । र, व्यापार बढ्थ्यो । विपन्न तथा गरिव परिवारका उपभोक्तालाई रोजगार मिल्थ्यो । उक्त मेसिन दिनुको पनि उदेश्य यही हो ।’
मेसिनको सही सदुपयोग नगरेर थन्किएर बसे सामुदायिक वनलाई कालो सूचीमा राखेर कार्यालयले मेसिन फिर्ता लाने चेतावनी समेत राईले दिए । उनले यो कार्यक्रम जिल्लामा दोस्रो र पाँचौँ कार्यक्रम रहेको जानकारी दिए ।
उनले हात्तीलाई खेदाएर होइन हातेमालो गरेरअघि बढ्नका लागि डिभिजन वन कार्यालय झापाले रेपिड रेस्पोन्स टिम (आरआरटी) गठन गरेको जानकारी दिए ।
कार्यक्रममा मेचीनगर–९ का वडाध्यक्ष कञ्चनकुमार तामाङले प्लास्टिकजन्य सामाग्री समस्याको रुपमा रहेको बताएका छन् । उनले यसलाई व्यवस्थित गरेर दुना–टपरीको बजारीकरण गर्न सबै लाग्नु पर्ने बताए ।
‘हात्ती सत्रु होइन, हात्तीसँग सहअस्तित्व कायम गर्नु पर्छ’ वडाध्यक्ष तामाङले भने–‘घर पालुवा जनावरलाई जस्तै हात्तीलाई पनि माया गर्नु पर्छ । हात्तीलाई घाडो होइन पर्यटन प्रवर्धनका रुपमा विकास गर्नु पर्छ ।’
कार्यक्रममा सामुदायिक वन उपभोक्ता महासंघ झापाका अध्यक्ष वेदप्रकाश भण्डारीले अब जिल्लामा प्लास्टिक बन्द गरेर टपरीको थाल प्रयोग गर्नु पर्ने बताए ।
उनले सामुदायिक वनका हरेक कार्यक्रममा टपरीको थाल प्रयोग गर्न उर्दी जारी गरेका छन् । उनका अनुसार हात्तीलाई धपाएर समस्याको समाधान नहुने भन्दै हात्तीमैत्री बन्नु पर्ने धाराणा राखेका थिए ।
कार्यक्रममा सामुदायिक वन महासंघ मेचीनगरकी अध्यक्ष जानुका ओलीले अति विपन्न, एकल र महिलाहरुलाई आत्मनिर्भर बनाउन दुना–टपरी फलदायी हुने बताइन् । वनलाई काठ र दाउरामा मात्र सिमित नगरेर कृषि र पर्यटनसँग जोड्न सकिने उनको भनाई छ ।
कार्यक्रममा आरआरटीका संयोजक होमनाथ पौडेलले वन पैदावर, चोरी, पैठारी, हात्तीको सुरक्षा, बालुवा, ढुंगा र गिटीको अवैध तस्करी रोक्न, विषादी तरकारीको नियन्त्रण, प्रयोग, उत्पादन र ढुवानीमा निगरानी बढाउने जिम्मेवारी अन्तरगत आरआरटीको दस्ताले रात र दिन नभनी काम गरिरहेको दावी गरे ।
कार्यक्रममा माथिल्लो मागुरमाडी सामुदायिक वनका पूर्व अध्यक्ष ठाकुरप्रसाद अधिकारीले २०५३ सालमा स्थापित यस सामुदायिक वनमा पहिलो पटक रोजगार मुलक कार्यक्रम आएकोमा खुशी व्यक्त गरेका थिए ।
उनका अनुसार केहि ठाउँमा लगाइएका विद्युतीय तारबारले हात्तीलाई सामुदायिक वनबाट बाहिर जान अपठेरो परिरहेकोले यसलाई सहजीकरण गर्न आवश्यक रहेको छ ।
सोही अवसरमा सामुदायिक वनले तीजको कार्यक्रम समेत गरेको थियो । तीजको गीतमा महिला दिदी–बहिनीहरु छमछमी नाचेका थिए ।
माथिल्लो मागुरमाडी सामुदायिक वन उपभोक्ता समूह विट नम्बर २ का अध्यक्ष विर्खबहादुर तामाङको अध्यक्षता र स्वागत रहेको कार्यक्रमको सञ्चालन सचिव मणिराज मगरले गरेका थिए ।
सचिव मगरका अनुसार दुना–टपरी बनाउन महिलाहरुको समूह गठन गरिन्छ । दुना–टपरी उत्पादन गरेर बेच्ने गरिको तयारी हुन्छ । चैतमा वनमा सालका पातहरु झर्छन् । त्यतिखेर खेरा गएको पातहरु संकलन गरेर दुना–टपरी बनाउने योजना रहेको छ ।
भिडियो पनि हेर्नु होला ।
Discussion about this post