८ जेष्ठ २०८२, बुधबार
Unicode
Mechinagar Online
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • राजनीति
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • प्रदेश–१
  • खेलकुद
  • विचार
  • अन्तरवार्ता
  • सम्पादकीय
  • थप
    • विश्व
    • अर्थ
    • कला साहित्य
    • कृषि
    • पर्यटन
    • मनोरञ्जन
    • कोरोना
    • उद्योग–बाणिज्य
    • बैंक
    • सहकारी
Mechinagar Online
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • राजनीति
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • प्रदेश–१
  • खेलकुद
  • विचार
  • अन्तरवार्ता
  • सम्पादकीय
  • थप
    • विश्व
    • अर्थ
    • कला साहित्य
    • कृषि
    • पर्यटन
    • मनोरञ्जन
    • कोरोना
    • उद्योग–बाणिज्य
    • बैंक
    • सहकारी
No Result
View All Result
Mechinagar Online
No Result
View All Result

विचार

अफगानिस्तानको नियति नेपालमा नदोहोरियोस्

साउन ३२, २०७८, १२:२८ .सोमवार
0
0
0
SHARES
2
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

हिजो मार्निङ वाकबाट घर फर्केर आएपछि मोबाइल स्क्रोल गर्नसाथै अफगानिस्तान सम्बन्धी समाचार सरर्र आयो ।
अरुबेला पनि मलाई अफगानिस्तानका समाचार देख्नसाथै चासो जागिहाल्छ । त्यो हुनुको पनि कारण छ । अफगानिस्तानलाई मैले त्यहीँ पुगेर भोगेको छु । जागिरको सिलसिलामा अफगानिस्तान बसेर त्याहँको द्वन्द्वलाई नजिकबाट हेर्ने अवसर जु¥यो । गृहद्वन्द्वका कारण एउटा राष्ट्र र त्यहाँका सर्वसाधारणले भोगेको दुःखलाई नजिकबाट नियालेकोले अफगानिस्तान मेरा लागि रुचिको विषय बन्दै आएको छ ।
म केही समययता बडो ध्यानपूर्वक अफगानिस्तानको द्वन्द्वको विकासक्रम हेरिरहेको छु । अमेरिकीलगायत पश्चिमा जगतका सैनिकले अकस्मात अफगानिस्तान छोडेपछि मैले त्यहाँको परिस्थितिबारे आजको दिनको आँकलन गरेको थिएँ ।
पश्चिमा जगत फिर्ता हुनासाथ अमेरिका, बेलायत लगायतका सैन्य प्रशिक्षण प्राप्त ३ लाख सेना भएको अफगानी सरकार दिनादिन खुम्चिँदै गईराखेको देख्दा कतिलाई अचम्म लागेको होला । तर त्यहाँको सुरक्षा संयन्त्र बुझेका कारण मलाई भने अचम्म लागेन र परिस्थिती सप्रिँदैन भन्ने मैले यसअघि नेपाललाइभ अनलाइनमा लेखिसकेको थिएँ । तर यति चाँडो त्यो स्थिति आइहाल्ला जस्तो लागेको थिएन ।
मजारे शरिफमा नियन्त्रण जमाएपछि त्यहाँको विद्रोही शक्ति तालिबानले जलालाबाद हातमा लिन्छ । काबुललाई कब्जा गर्नुभन्दा पहिले जलालाबाद आफ्नो पकडमा लिनुको रणनीतिक र सामरिक महत्व छ । अफगानिस्तानले निर्यातको ठूलो हिस्सा पाकिस्तानसँग भर परेको छ ।
पाकिस्तानबाट अफगानिस्तान सामान भित्र्याउने मुख्य मार्ग हो, जलालाबाद । जलालाबाद नियन्त्रणमा लिनु भनेको राजधानी काबुलको घाँटी समात्नु हो । त्यसैले जलालावाद तालिबानको नियन्त्रणमा आएपछि मलाई हप्तादिनसम्म राजधानी काबुल आफ्नो काबुमा राख्छन् भन्ने लागेको थियो । तर द्रूत गतिमा काबुल कब्जामा प¥यो ।
अफगानिस्तान आफैँमा थुप्रै राष्ट्र मिलेर बनेको राष्ट्रजस्तो अहिले पनि छ । जिर्गा प्रमुखको दबदबा नीति, निर्णय, निर्माण विकास लगायतमा छ । सरकार चाहेर पनि आफ्नो निर्णय जिर्गा प्रमुखको स्वीकृतिबिना लागू गर्न सक्दैन यसकारण अफगानिस्तानलाई एउटा सूत्रमा बाँध्न सजिलो छैन ।
यति चाँडै सिंगो मुलुक विद्रोही शक्तिको हातमा पुग्नु चानचुने कुरा होइन । यसका खास कारण छन् । अहिले आएर अफगानी सेनाको संख्याका बारेमा बहस सुरु भएको छ । ३ लाख भनेको संख्या ३० हजार पनि छ कि छैन । त्यस्तै २ लाख जति भनेको प्रहरीको संख्या यथार्थमा कति छ थाहा छैन । म त्यहाँ कार्यरत रहँदा ‘घोष्ट‘ कर्मचारीको कुरा बारम्बार उठ्ने गरेको थियो ।
प्रहरीका परिचय पत्रका पुलिन्दा प्रदेश प्रहरी प्रमुखको घर्रामा फेला पर्दा भर्ना नै नगरिएका प्रहरीको तलब प्रहरी प्रमुखले एकमुष्ट लिएको प्रमाणित भएको थियो । यसले त्यहाँ भ्रष्टाचारको अवस्था कुन स्तरमा संगठित छ भन्ने सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ । म्यादी प्रहरीलाई तालिम दिएजस्तो गरेर बर्दी भिराउँदै हतियार भिडाएर मात्रै सैनिक या प्रहरी हुँदैन ।
तर, अफगानिस्तानको सुरक्षा संगठनको ताल यस्तै छ । यसरी भर्ना भएकाहरूले जिम्मेवारी पूरा गर्न सक्दैनन् । त्यसमाथि अर्काको भरमा काम गरेको र मनोबल खस्किएको अफगानी सुरक्षा फौजले एक्लै तालिबानसँग भीड्न सक्दैन भन्ने सबैले बुझेका थिए।
अफगानिस्तान आफैँमा थुप्रै राष्ट्र मिलेर बनेको राष्ट्रजस्तो अहिले पनि छ । जिर्गा प्रमुखको दबदबा नीति, निर्णय, निर्माण विकास लगायतमा छ । सरकार चाहेर पनि आफ्नो निर्णय जिर्गा प्रमुखको स्वीकृतिबिना लागू गर्न सक्दैन यसकारण अफगानिस्तानलाई एउटा सूत्रमा बाँध्न सजिलो छैन ।
नर्थ एट्लान्टिक ट्रिटी अर्गनाइजेसन (नाटो) समर्थित सेनाको तालिबान विरुद्धको कारबाही गाउँकेन्द्रित थियो र त्यस्ता कारबाहीमा धेरै जस्तो सर्वसाधारण पर्ने हुँदा जनमत सरकार र विदेशी सेनाविरोधी हुँदै थियो । यसरी तालिबानलाई आफ्नो ठाउँ बनाउन सजिलो भएको थियो । अफिम खेती नियन्त्रण नहुँदा त्यसबाट प्रप्त रकम पनि तालिबानको आमदानीको श्रोत थियो
भ्रष्टाचार चरम सिमामा थियो । जसरी हुन्छ पैसा कमाउनैपर्ने उनीहरूको ध्येयजस्तो अवस्था थियो र यसमा नियन्त्रण गर्ने प्रयास पनि कतैबाट भएको देखिएन । न्यायमा पहुँच नहुँदा सरकारभन्दा तत्काल न्याय तालिबानबाट पाइन्छ भन्ने सोच विकास भएको थियो । यसै कारण विदेशीविरुद्ध जनमत बढ्दै गएको थियो ।
अफगान सरकार, राष्ट्रपतिदेखि मन्त्री पदमा बसेकाहरूमध्ये धेरैजसो अमेरिका, क्यानाडा, बेल्जियमलगायतका देशका स्थायी बसोबास (पीआर, ग्रीनकार्ड आदि) को कागजात लिएकाहरू छन् । लामो समय विदेश बसेर उतैको स्थायी बसोबासको सुविधा लिएकाहरू स्वदेश फर्किएर सत्ता सञ्चालन गरिरहेका छन् ।
नेपाल र अफगानिस्तानका राज्य सञ्चालनका तौरतरिका अक्सर मेल खाएको पाइन्छ । नेपालमा पनि जातीयताको नाममा राज्यका पदहरू बाँडफाँट भइराखेको छ, सरकार निर्माणदेखि सरकारका निर्णयमा
विदेशी राष्ट्रको हस्तक्षेप भइराखेको छ । खुलेआम भ्रष्टाचार जारी छ । राज्यले दिने सेवाप्रति नागरिकमा चरम असन्तुष्टि छ । न्यायप्रति गुनासा बढ्दो छ । सुरक्षा फौजमा नचाहिँदो हस्तक्षेप व्याप्त छ । निजामतीमा नचाहिँदो थिचोमिचो छ । राजनीति र नेताप्रति नकरात्मक भावना बढ्दै गइराखेको छ ।
यी कुराले नेपाल पनि अफगानिस्तानको हैसियतमा नपुग्ला भन्न सकिँदैन । अझ एउटा कुराले म नेपालको भविष्य अफगानिस्तानसँग नजिक बन्दै गएको देख्छु ।
अफगानिस्तानमा सरकार साँच्चै अफगानी हो कि विदेशीबाट स्थापित ? अफगानीका मुखबाट सजिलै सुनिने शब्द हो यो । सरकार अफगानीको हो भन्नेमा कोही सर्वसाधारण विश्वस्त थिएनन् । यस्तो अविश्वासको तह यतिसम्म गिर्नुमा सरकार सञ्चालकहरू नै खास अर्थमा अफगानी होइनन् भन्ने उनीहरूको धारणा थियो । यो धारणा फगत आरोप वा मिथ्या कुरा होइन । तथ्यगत जगमा उठेका बलिया विश्वासका धरोहर हुन् ।
किनभने अफगान सरकार, राष्ट्रपतिदेखि मन्त्री पदमा बसेकाहरूमध्ये धेरैजसो अमेरिका, क्यानाडा, बेल्जियमलगायतका देशका स्थायी बसोबास (पीआर, ग्रीनकार्ड आदि) को कागजात लिएकाहरू छन् । लामो समय विदेश बसेर उतैको स्थायी बसोबासको सुविधा लिएकाहरू स्वदेश फर्किएर सत्ता सञ्चालन गरिरहेका छन् ।
सेना, प्रहरी, निजामती कर्मचारीका माथिल्ला तप्काको अवस्था पनि त्यही हो । मेरो व्यक्तिगत चीनजान भएका त्यस्ता अफगानी साथी थुप्रै छन्, जो मन्त्रीदेखि सुरक्षा संगठनसम्म काम गरिरहेका छन् । कोही अवकाश पनि पाए । व्यक्तिगत गोपनियताका कारण नाम लिन चाहन्नँ ।
शासकहरूले वर्षौं विदेश बस्दा अफगानी धरातल बिर्सिसकेका छन् । अन्तैको नागरिकसरहको सुविधा लिएपछि उनीहरूबाट मुलुकको रक्षा नहुनेमा अफगानी विश्वश्त थिए र छन् । उनीहरूको मन, मुटुमा अफगानिस्तान छैन, हुँदैन भन्ने अफगानी नागरिकले बुझेका थिए । आयतित मनोभाव भएकाले उनीहरूले मुलुकलाई साँचो अर्थमा प्रेम गर्दैनन् भन्ने अफगानी माटो सुगन्ध बुझेकाहरूको विश्वास गरेका थिए ।
विदेशमा बसोबासको सुविधा लिएर अफगानिस्तानमा राजकाज चलाउनेहरूले त्यो देशको अवस्था कहाँ पु¥याए ? आज मलाई आफ्नो मुलुकको सुदूर भविष्य देखेर डर र चिन्ता दुवै हुन्छ । २०७० देखि ०७२ सम्म सामान्य प्रशासनमन्त्री बनेका लालबाबु पण्डितले विदेशी स्थायी बसोबासको सुविधा लिएकालाई मन्त्रीका पद मात्र होइन राज्यका उपल्ला पदमा कहीँ पनि राख्नुहुँदैन भन्ने विषय उठाएका थिए ।
त्यस्ता सुविधा लिने कर्मचारी, सेना, प्रहरीजस्ता राष्ट्रसेवकबारे छानबिन थालेका थिए । तर, त्यो कुरा आज सबैले बिर्सिएका छन् । अन्य मुलुकमा स्थायी बसोबासको सुविधा लिँदा मानिस मुलुकप्रति कति बफदार, जिम्मेवार बन्छ त्यसको उदाहरण हामीसामु आजको अफगानिस्तान छ ।
अफगानिस्तान सम्झेर नेपाली शासकहरूको मन रुँदैन ? यदि आजको अफगानिस्तान देखेर कुनै नेता, राष्ट्रसेवक भनिने कर्मचारीको आँखा ओसिलो हुँदैन भने बुझ्नोस्, उनीहरूको दायित्व मुलुकप्रति होइन अन्तै छ ।

लेखक : हेमन्त मल्ल

पछिल्लो समाचार

एमसीसी अर्को महाकाली सन्धि नबनोस्

अघिल्लो समाचार

आरक्षण नीतिको सर्वोच्च शल्यक्रिया

Related Posts

दुवै आगलागी घटनामा नगरप्रमुखद्वारा दुःख व्यक्त
banner

दुवै आगलागी घटनामा नगरप्रमुखद्वारा दुःख व्यक्त

जेष्ठ ७, २०८२, ७:२६ .मङ्लबार
वडाले बाढ्यो किसानलाई कृषि औजार
banner -1

वडाले बाढ्यो किसानलाई कृषि औजार

जेष्ठ ६, २०८२, ७:२७ .सोमवार
मेचीनगरमा धमाधम बाढिदैँ ‘सहिद वीरेन छात्रवृति’ रकम
box -2

मेचीनगरमा धमाधम बाढिदैँ ‘सहिद वीरेन छात्रवृति’ रकम

जेष्ठ ६, २०८२, ६:३६ .सोमवार
लैङ्गीक हिंसा अन्त्य गर्न समुदायसँग जोडिदै मेचीनगर
banner -2

लैङ्गीक हिंसा अन्त्य गर्न समुदायसँग जोडिदै मेचीनगर

जेष्ठ ५, २०८२, ७:१६ .आइतवार

Discussion about this post

सम्पर्क

पाउ पाथिभरा सञ्चार प्रा.लि.

कम्पनी दर्ता नं. : २९५५७०/०७९/०८०

स्थायी लेखा नं. : ६१०३३१९९६

सूचना विभाग दर्ता नं. : ३६२२-२०७९/८०

प्रेस काउन्सिल सूचीकरण दर्ता नं. : ३७६९-२०७९/८०

मेचीनगर–६, काँकरभिट्टा (झापा)

मो. ९८५२६६२४०६ / ९८०४९७२००४

Email : arjunkarki.kvt@gmail.com

Facebook Twitter Youtube Instagram

हाम्रो टिम​

अर्जुन कार्की

सम्पादक / सञ्चालक

आइटि प्रमुख : शैलेश रिजाल

फोटो पत्रकार : देबेन्द्र खरेल

कानूनी सल्लाहकार : असोक पोखरेल

Email : news@mechinagaronline.com

कुइक लिंक

  • राजनीति
  • समाज
  • स्वास्थ्य
  • कोरोना
  • सहकारी
  • शिक्षा
  • कृषि

फेसबुक पेज

Copyright © 2023 Mechinagar Online. All Rights Reserved.

Developed by Sailesh Rijal

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • गृहपृष्ठ
  • समाचार
  • राजनीति
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • प्रदेश–१
  • खेलकुद
  • विचार
  • अन्तरवार्ता
  • सम्पादकीय
  • थप
    • विश्व
    • अर्थ
    • कला साहित्य
    • कृषि
    • पर्यटन
    • मनोरञ्जन
    • कोरोना
    • उद्योग–बाणिज्य
    • बैंक
    • सहकारी

© 2023 Mechinagar Online - Developed by Sailesh Rijal.