सात महिनामा व्यापारघाटा ३८ प्रतिशत

झापा, १३ फागुन । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा मुलुकको वैदेशिक व्यापार ४६ दशमलव ४३ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।

गत आर्थिक वर्षको पहिलो ७ महिनामा ८ खर्ब ७३ अर्ब ५६ करोड रहेको मुलुकको वैदेशिक व्यापार चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा १२ खर्ब ७९ अर्ब १२ करोड पुगेको छ । वैदेशिक व्यापारमा वृद्धि भए पनि मुलुकको आयातमुखी वैदेशिक व्यापारका कारण व्यापारघाटा चुलिँदो छ ।

भन्सार विभागले मंगलबार सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कअनुसार चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा मुलुकको व्यापारघाटा ३८ दशमलव ४५ प्रतिशतले वृद्धि भएको हो । अघिल्लो आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा ७ खर्ब ३३ अर्ब रहेको व्यापारघाटा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा बढेर १० खर्ब १५ अर्ब पुगेको छ ।

भन्सार विभागका अनुसार गत आर्थिक वर्षको पहिलो ७ महिनाको तुलनामा आयात ४२ दशमलव ७८ प्रतिशतले बढेको छ । गत आवको पहिलो सात महिनामा ८ खर्ब ३ अर्ब मूल्यबराबरको आयात भएकोमा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा ११ खर्ब ४७ अर्ब पुगेको छ । त्यस्तै, आर्थिक वर्ष २०७७–७८ को पहिलो सात महिनाको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा निर्यात ८८ दशमलव ३० प्रतिशतले बढेको छ ।

गत आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म ६९ अर्ब ९१ करोड बराबरको निर्यात भएकोमा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा १ खर्ब ३१ अर्बबराबरकोे निर्यात भएको छ ।

गत आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनासम्म कुल वैदेशिक व्यापारमा आयातको हिस्सा ९२ प्रतिशत रहेकोमा चालु आर्थिक वर्षमा सोही अवधिमा २ दशमलव ४९ प्रतिशतले घटेर ८९ दशमलव ७१ प्रतिशतमा आएको छ । त्यस्तै, वैदेशिक व्यापारमा निर्यातको हिस्सा २८ दशमलव ६० प्रतिशतले बढेको छ । गत आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म वैदेशिक व्यापारमा निर्यातको हिस्सा ८ प्रतिशत रहेकोमा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा १० दशमलव २९ प्रतिशत पुगेको छ ।

चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा नेपालको वैदेशिक व्यापारमा प्रमुख हिस्सा ओगट्ने पेट्रोलियम पदार्थमध्ये डिजेलको आयात अत्यधिक छ । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा ७२ अर्ब ९६ करोडबराबरको डिजेल भित्रिएको छ । त्यस्तै, आयातमा भटमासको कच्चा तेल दोस्रोमा छ ।

चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा ३९ अर्ब ६६ करोड मूल्यबराबरको करिब १ अर्ब २ करोड लिटरभन्दा बढी भटमासको तेल आयात भएकोे देखिन्छ । त्यस्तै, एलपी ग्यास ३४ अर्ब ६९ करोड तथा पेट्रोल ३३ अर्ब ५६ करोडको आयात भएको विभागले जनाएको छ ।

त्यस्तै, नेपालबाट निर्यात भएका वस्तुमध्ये भटमासको तेल सबैभन्दा धेरै देखिएको छ । विभागले सार्वजनिक गरेको पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार ३६ अर्ब ६८ करोड मूल्यबराबरको भटमासको तेल निर्यात भएको छ । व्यवसायीले भटमासको कच्चा पदार्थलाई विभिन्न मुलुकबाट आयात गरी प्रशोधन गरेर निर्यात गर्ने गरेकाले यहाँको वैदेशिक व्यापारमा भटमासको तेलको योगदान उच्च देखिन्छ ।

सबैभन्दा बढी निर्यात हुने वस्तुमध्ये पाम तेल पनि एक हो । भटमासको तेलजस्तै पाम तेल पनि कच्चा पदार्थ आयात गरी प्रशोधन गरेर निर्यात गर्ने गरेको छ । सार्वजनिक विवरणानुसार चालु आर्थिक वर्षको पहिलो ७ महिनासम्म ३४ अर्ब १५ करोड मूल्यबराबरको पाम तेल निर्यात भएको छ ।

त्यस्तै, ५ अर्ब ७ करोड मूल्यबराबरको गलैंँचा तथा ३ अर्ब ४० करोड मूल्यबराबरको जुटबाट बुनिएका तथा अन्य कपडा निर्यात भएको विभागले जनाएको छ । विभागका अनुसार चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामा नेपालले भारतबाट करिब ६ खर्ब ९६ अर्ब मूल्यबराबरका वस्तु आयात गरेको छ भने १ खर्ब ६ अर्ब मूल्यबरोबरका वस्तु निर्यात गरेको तथ्याङ्क छ ।

नेपालको भारतसँगको व्यापारघाटा मात्रै ५ खर्ब ८९ अर्बभन्दा बढी छ । त्यस्तै, सोही अवधिमा नेपालले चीनबाट १ खर्ब ६५ अर्ब मूल्यब राबरका वस्तु आयात गरेकोमा ४८ करोड ७९ लाख मूल्य बराबरको वस्तु निर्यात गरेको देखिन्छ ।
चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा सबैभन्दा धेरै वीरगन्ज भन्सार नाकाबाट ४ खर्ब १ अर्बभन्दा बढी मूल्यबराबरको वस्तु आयात भएको छ ।

त्यस्तै, भैरहवा नाकाबाट १ खर्ब ८४ अर्ब र त्रिभुवन विमानस्थल नाकाबाट १ खर्ब ४२ अर्बभन्दा बढी मूल्यका वस्तु आयात भएको तथ्याङ्क छ । नेपालले वीरगन्ज भन्सारबाट ६० अर्ब ४ करोड, विराटनगर भन्सारबाट ३७ अर्ब ५५ करोड तथा त्रिभुवन विमानस्थल नाकाबाट १८ अर्ब ७८ करोडभन्दा बढी मूल्यबराबरका वस्तु विदेश निर्यात गरेको छ ।