बिर्तामोड, ५ साउन । पिडियाट्रिक एन्डोक्राइनोलजीमा फेलोसिप गरेकी डा.ज्योति अग्रवाल पूर्वमा कार्यरत एक मात्र चिकित्सक हुन् ।
उनी बिर्तामोड स्थित पूर्ण टुंग बिर्तासिटी अस्पतालमा कार्यरत छिन् । बालबालिकाको हर्मोनका कारण देखा पर्ने विभिन्न समस्याहरुको पहिचान गर्दै उपचार सेवा गरिरहेकी छिन् ।
साउथ इस्ट एसिया पिडियाट्रिक एशोसिएसनको हालै सम्पन्न सेमिनारको नेतृत्व उनकै अगुवाइमा भएको थियो । विभिन्न ६ वटा देशका पिडियाट्रिक विशेषज्ञ डाक्टरहरुले सेमिनारमा सहभागिता जनाएका थिए ।
भारत, बंगलादेश, श्रीलंका, पाकिस्तान जस्ता देशहरुमा पछिल्लो समय बालबालिकामा कस्ता समस्या देखापरिरहेका छन् र नेपालमा रहेका बालबालिकामा कस्ता–कस्ता समस्या देखिएको र उनीहरुको उपचार कसरी गर्ने भन्ने विषयमा छलफल भएको डा.अग्रवालले बताइन् । हाल बालबालिकामा पिडियाट्रिक डाइबेटिज र पिडियाट्रिक थाइराइडको समस्या बढेर गएको डा.अग्रवालको भनाइ छ ।
कतिपय बालबालिकामा पिडियाट्रिक डाइवेटिज र पिडियाट्रिक थाइराइड गर्भावस्थाबाट नै शुरु हुने उनको भनाइ छ । कतिपय बालबालिकामा थाइराइडको ग्रन्थी नै नहुने र कतिपय बालबालिकामा भएको ग्रन्थीले पनि काम नगर्ने अवस्थाका विरामी उपचारका लागि अस्पतालमा आउने गरेको उनको भनाइ छ ।
जंघफुड, प्याकेडका तयारी खानेकुरा, मोवाइल, टिभी र ग्याजेटको बढी प्रयोगका कारण पनि बालबालिकामा यस्तो समस्या हुने गरेको डा.अग्रवाल बताउँछिन् । जसका कारण बालबालिकामा मोटोपन बढेर जाने र टाइप टु डाइवेटिज, थाइराइडको समस्या हुने गरेको उनको भनाइ छ ।
कतिपय आमाहरुले बच्चा जन्मिएपछि राम्रोसँंग स्तनपान नगराउँदा समेत यस्ताखाले समस्याहरु देखापर्ने गरेको डा.अग्रवालले बताइन् । उनले नवजात शिशुलाई राम्रोसँंग स्तनपान गराउन आमहरुलाई सुझाव समेत दिइन् ।
हाल बिर्तासिटी अस्पतालमा डा. अग्रवालकै नेतृत्वमा टाइप वान, टाइप टू डाइवेटिज, थाइराइडको उपचार भइरहेको छ । यसका साथै पिडियाट्रिक एन्डोक्राइनोलजी अन्तरगत नै पर्ने हर्माेनल डिस्ब्यालेन्सका कारण बालबालिकामा देखा पर्ने होचोपन, अस्वभाविक अग्लोपनको समेत उपचार भइरहेको उनले बताइन् ।
बालबालिकामा तत्वको फेरबदलले गर्दा पनि विभिन्न खाले समस्या देखा पर्ने गरेको उनको भनाइ छ । सोडियम, पोटासियम, क्याल्सियमको फेरवदलले समेत यस्ताखाले समस्या हुने गरेको उनको भनाइ छ ।
बालिकाहरुमा हर्माेनल समस्याका कारण समयभन्दा अगाबै शरीरमा रौ पलाउने, छाती ठूलो हुने, समय नपुगी महिनावारी हुने जस्ता समस्या समेत आउने गरेको उनको भनाइ छ । यस्ता बालवालिकाको समेत बिर्तासिटीमा उपचार हुने गरेको उनी बताउँछिन् । यस्ता समस्या बालबालिकामा देखा परे तत्काल पिडियाट्रिक एन्डोक्राइनोलजीष्टलाई देखाउनु पर्ने उनको सुझाव छ ।
बिर्तासिटी अस्पतालसहित काठमाडौंस्थित कान्तिबाल अस्पताल र बुटवलमा मात्रै यो सेवा रहेको उनको भनाइ छ । नेपालमा हाल पिडियाट्रिक एन्डोक्राइनोलजी डा.४÷५ जना मात्र रहेको उनले बताइन् ।
डाइवेटिज हुने बालबालिका दुब्लाउँदै जाने, पानी धेरै खान खोज्ने, खाना धेरै खाँदा समेत नमोटाउने, छिन–छिनमा भोकाउने जस्ता लक्षण देखा पर्ने र थाइराइड हुँदा कोही बालबालिका मोटाउने र कोही दुब्लाउँदै जाने डा.अग्रवालले बताइन् । बालवालिकामा यस्ता समस्या देखा परे तत्काल चिकित्सकसंँग परामर्श लिन उनको सुझाव छ ।
‘थाइराइड हुने धेरैजसो बालवालिका मोटाउँदै जाने, सुस्त हुने, छिट्टै थाक्ने गर्छन्’ उनले भनिन् – ‘कतिपय बालवालिकामा भने बच्चा आत्तिने, रिसाउने, झाडापखाला लागिरहने, धेरै गर्मी महसुस गर्ने समस्या देखा पर्ने गरेको छ ।’
Discussion about this post